GİB, ‘Mobil ve Kağıtsız Ödeme’ dönemini başlattı

Gelişen teknoloji, değişen tüketim, denetim ve iş süreci verimliliği ihtiyaçlarına Gelir İdari Başkanlığı’ndan (GİB) ekonomik yanıt! GİB, 1 Haziran 2019 tarih ve 30791 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 507 sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’yle mal ve hizmet ödemelerinin, mobil cihazlarla ve kağıt kullanmadan yapılabilmesi amacıyla Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi dönemini başlattı.

1 Eylül 2019 itibariyle yürürlüğe giren tebliğ, ödemelerin mobil cihazlarla güvenli biçimde yapılabilmesi ve belge düzeninin vergi mevzuatına uygun biçimde oluşturulabilmesi esasına hizmet ediyor. Bununla birlikte daha önce birçok uygulamada örneklerini gördüğümüz gibi; revize tebliğler gelmeye devam edecek, uygulama esaslarının nasıl olacağı ve çözüm sunacak firmaların çalışma şekilleri yayınlanacak teknik şartnamelerle netlik kazanacaktır.

Sistemin uygulamaya geçtiğini görmeye başlamamızın bir süre alacağını düşünmekle birlikte, hükümleri Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yürürlüğünde olan bu yeni sistemin öne çıkan özelliklerini sizlerle paylaşmak istedik:

• Tebliğde ödeme aracı olarak belirtilen;“fiziki niteliği bulunmayan yazılımsal uygulamalar” tanımında; QR ve NFC gibi teknolojilerden bahsediliyor.
• e-Fatura, e-Arşiv Fatura, e-SMM gibi elektronik belgelerin oluşturulup iletilmesi ve saklanması işlemleri tebliğde belirtilen koşulları taşıyan özel entegratör firmalarca yapılacak. Bu firmalar, GİB’den izin alacak.
• Ödeme kabul edecek donanımlar, yalnızca tebliğde belirtilen finans kuruluşlarına (Bankalar, 6493 sayılı Kanuna göre faaliyet gösteren elektronik para kuruluşları ve ödeme kuruluşlarından Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetkilendirilen ve bu Tebliğde belirtilen sistemin işletilmesi nedeniyle Bakanlık, Başkanlık ve sistem kapsamındaki hizmetlerden yararlananlara karşı asli sorumlu olan kuruluşları) ve sistemi kullanmak isteyen mükelleflere verilecek.
• Yapılacak satışa ilişkin ödeme işlemleri, özel entegratör kuruluşlarca anlık olarak mevzuatta öngörülen belgelere (e-fatura vb.) dönüştürülerek, elektronik ya da kağıt ortamında muhataba iletilecek.
• Kurulacak sistemden aşağıda yer alan mükellef grupları da isteğe bağlı olarak yararlanabilecek:
  • Ticari kazancı basit usulde tespit edilen mükellefler,
  • İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler,
  • Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler,
  • Serbest meslek kazancı elde eden mükellefler,
  • Gerçek usulde vergilendirilen zirai kazancı elde eden mükellefler,
  • Vergiden muaf esnaf. (Belge düzenleme zorunluluğu bulunmadığından, yalnızca bilgi fişi düzenleyecekler)
• Sisteme dahil olan mükellefler çeşitli sorumluluk ve ceza uygulamalarına tabi olacaklar;
  • ÖKC kullanmak zorunda olmayacak. Ancak hali hazırda cihazları varsa, perakende satış fişiyle satışlarında kullanmaya devam edebilecekler. Bu durumda, yeni kurulacak sistem kapsamında gerçekleştirdikleri işlemlerde, ayrıca bilgi fişi düzenlemeleri gerekecek.
  • Mücbir sebepler ve 494 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde belirtilen haller dışında kağıt ortamında belge düzenleyemeyecekler. Ancak mücbir sebep veya zorunlu durumlarda kullanılmak üzere yeterli miktarda matbu belge bulundurmak zorunda olacaklar.
  • Sistem kapsamında elektronik belge hizmeti sunan özel entegratörler, düzenlenen elektronik belgelerin bir örneğini sistemi kullanan mükelleflerin erişimine kağıt ve/veya elektronik ortamda sunmak zorunda olacaklar.
  • Özel entegratör, finans kuruluşu ve ÖKC üreticilerinin hizmet verdikleri mükelleflere ait tahsilat ve elektronik belge bilgilerini, tahsilatın yapılması ile elektronik belgelerin oluşturulma, imzalanma, gönderilme ve alınması amacı dışında (ilgili diğer mevzuatlarında izinli haller hariç) kullanmaları mümkün değildir. İşleme taraf olanların yazılı izni olmaksızın 3. kişilerle paylaşamazlar. Bu kuruluşlar bu faaliyetler kapsamında elde ettiği ticari sır niteliğindeki bilgilerin güvenlik ve gizliliğinden sorumludurlar. Sorumluluklarını yerine getirmemeleri halinde, faaliyet izinleri iptal edilebilir.
  • Sistemi mükelleflere sunan finans kuruluşları tahsilata ilişkin bilgileri, özel entegratörler ise bu sistem kapsamında oluşturulan elektronik belgeleri 10 yıl süreyle gizli ve güvenli bir şekilde muhafaza etmek zorundadırlar. Söz konusu gruplar bu bilgi ve belgeleri; Başkanlığa, Başkanlıkça belirlenen süreler dahilinde elektronik ortamda sunma, iletme veya uzaktan erişime açmak zorunda olacaklardır.